Φωτογραφίες που μας πάνε πίσω από μια "άλλη" πόλη σε μια άλλη εποχή με πράσινο, χωρίς κτίρια τέρατα.
Όχι ένα, όχι δύο αλλά 700 χείμμαροι, ποτάμια και ρυάκια διέσχιζαν το λεκανοπέδιο στα τέλη του 19ου αιώνα. Αν οι περισσότεροι νέοι δεν έχουν ακούσει ιστορίες για αυτό, σίγουρα δεν θα πιστεύουν πως η οδός Σταδίου ήταν ποτάμι και μπαζώθηκε μαζί με τον αρχαίο Ιλισό, Ηριδανό και Κυκλοβόρο, με αποτέλεσμα η πόλη από τότε να βουλιάζει στις νεροποντές!
Τα ποτάμια εξακολουθούν να ρέουν κάτω από τους δρόμους της Αθήνας. Σε πολλά κτίρια κατά μήκος του δρόμου αντλούνται και σήμερα νερά, με υδραυλικά συστήματα, ενώ γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά.
Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945, είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα, μόλις, 434 χιλιόμετρα, μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως, δε, προκύπτει από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια, το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στην θάλασσα, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δομημένες επιφάνειες στην Αθήνα κάλυπταν το 25% του λεκανοπεδίου. Μετά το 1975, το 75% καλύφθηκε από δομημένες επιφάνειες και δρόμους δίκτυα, ενώ οι ελεύθεροι χώροι αποτελούν, μόλις, στο 4%....
100 χρόνια πολυκατοικιών, κτισίματος έφερε την κατάσταση με τις πλημμύρες που γίνεται πρώτη είδηση στα κανάλια την εποχή των μεγάλων "βροχών".
Ιλισός
Ο Ιλισός, ήταν το μεγαλύτερο ποτάμι που διέσχιζε την Αθήνα Ξεκινούσε από τον Υμηττό, για να καταλήξει στην θάλασσα. Παλιά ήταν ανοικτό. Σήμερα, κυλάει εξ ολοκλήρου υπογείως, κάτω από τη Μιχαλακοπούλου, περνάει από την Βασ. Σοφίας (μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο), συνεχίζει στην Καλλιρρόης, για να καταλήξει μετά την Καλλιθέα στην θάλασσα....
Ηριδανός
Στον Ιλισό χυνόταν ο Ηριδανός που ξεκινούσε από τον Λυκαβηττό και κατέβαινε από το Κολωνάκι. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Μετρό στην πλατεία Συντάγματος, ανακαλύφθηκε η αρχαία κοίτη του. Ο ποταμός συνεχίζει στις οδούς Μητροπόλεως και Ερμού, στην Αρχαία Αγορά και καταλήγει στον Κεραμεικό. Την κοίτη του Ηριδανού συνάντησε το Μετρό και στο Μοναστηράκι.
Βοϊδοπνίχτης και Κυκλόβορος
Από το Λυκαβηττό ξεκινούσε και ο Βοϊδοπνίχτης που χωριζόταν, με ένα μέρος του να περνάει από την οδό Δημοκρίτου και την οδό Ακαδημίας προς το Αρσάκειο. Από τα Τουρκοβούνια ξεκινούσε ο Κυκλόβορος, ένας από τους μεγαλύτερους χειμάρρους της Αθήνας, που έφθανε στο Πεδίον του Άρεως και διαμέσου της οδού Μάρνη κατέληγε στην πλατεία Βάθης....
Αλάσσωνας, Βουρλοπόταμος, Ποδονίφτης και το Ρέμα της Πικροδάφνης
Το Παγκράτι και τον Βύρωνα διέσχιζαν ο Αλασσώνας και το ρέμα «Πήδημα της Γριάς» αντίστοιχα. Στο Φάληρο χύνονταν ο Βουρλοπόταμος (ή Ξηροτάγαρος) και το ρέμα της Πικροδάφνης. Το ρέμα του Ποδονίφτη κυλάει κάθετα τους δήμους Χαλανδρίου, Ψυχικού, Φιλοθέης και Ν. Ιωνίας, διασχίζει υπόγεια τη Λεωφόρο Κηφισίας καταλήγοντας στον Κηφισό....
Παρακάτω θα κάνουμε μια οπτική αναδρομή με φωτογραφικό υλικό από το αρχείο τουΓερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του πανεπιστημίου της Κολωνίας iDAI οι οποίες δημοσιεύονται με την άδεια που πήρε το alfavita.gr από την συλλέκτρια φωτογραφιών, Λίζας Κουτσαπλή. Μπορείτε να επισκεφτείτε την σελίδα της εδώ
Liza's Photographic Archive of Greece - Φωτογραφικά άλμπουμ της Ελλάδας:
Παγκράτι και τα ερείπια του ναού του Σταυρωμένου Πέτρου όπου στα θεμέλια του κτίστηκε ο ναός του Αγίου Σπυρίδωνος. ημερομηνία άγνωστη:
Αθήνα, άποψη της Ακρόπολης, ημερομηνία άγνωστη
Αθήνα, άποψη της Ακρόπολης, μάλλον από το Θησείο, περίπου 1922
Άποψη του Λυκαβηττού και ο Ιλισσός:
Αποψη του Παναθηναϊκού Σταδίου, πριν την κατασκευή του
\
Γλυφάδα, 1942, φωτογράφος Walther Wrede:
Αθήνα, η Πύλη του Αδριανού
Αθήνα, ανασκαφές μπροστά από τον Παρθενώνα, ημερομηνία άγνωστη
Αθήνα, Θησείο, ο ναός των Αγίων Ασωμάτων, 1904
Αθήνα, άποψη από Καισαριανή προς Τουρκοβούνια, φωτογράφος Walter Hege, περίπου 1928-1929
Αθήνα, άποψη Λυκαβηττού, ημερομηνία άγνωστη
Αθήνα, μερική άποψη από την Ακρόπολη, ημερομηνία άγνωστη
Αθήνα, Μοναστηράκι, το τζαμί Τζισταράκη, 1916
Αθήνα, περιοχή Τράχωνες, ή όπως ονομάζεται σήμερα Άλιμος, 1929, φωτογράφος Hermann Wagner
Αθήνα, Πλάκα, 1904
Αθήνα, οδός Αθηνάς, στην αγορά, ημερομηνία άγνωστη
Αθήνα, το Μνημείο του Λυσικράτη, 1928, φωτογράφος Gabriel Welter
Αθήνα, Χαλάνδρι, 1940, φωτογράφος Walther Wrede
Πειραιάς, τα αρχαία τείχη, 1907,
Πειραιάς, στο λιμάνι, 1930
Αθήνα, Πλάκα, το Ωρολόγιο του Κυρρήστου ή Πύργος των Ανέμων ή Αέρηδες, 1895:
Παρακάτω δημοσιεύουμε κάποιες άλλες εικόνες από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Γράφει ο Λεωνίδας Βουρλιώτης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου